စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဓာတ္လယ္ေက်ာင္းတိုက္ မဟာကမၼ႒ာနာစရိယ
ဘဒၵႏၲသု၀ဏၰဆရာေတာ္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံဖေလာင္းခ်ိပ္(co
x's bazar)ၿမိဳ႕ ဇယသုခေက်ာင္း၌ ၂၀၁၂ ခု ေမလ ၆ ရက္ေန႔
ေဟာၾကားအပ္ေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္အလႊာေလးပါးတရားေတာ္
မွေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ အပိုင္း(၂)
ကာဠအမတ္သည္ ဘုရားသာသနာႏွင့္ၾကံဳပါလ်က္ မစၧရိယစိတ္ေၾကာင္း တနည္းစိတ္ေကာင္း
မ႐ွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္မွႏွင္ထုပ္ခံရသည္။ထို႔ေၾကာင့္ ပစၥဳပၸန္၌အက်ိဳး႐ွိရန္ စိတ္ကို
ေကာင္းေအာင္ျပဳ ျပင္ရ၏။စိတ္ကိုေကာင္းေအာင္ျပဳ ျပင္ျခင္းသေဘာက မိမိကဒါနမလုပ္ႏိုင္ျငား
ေသာ္လည္း သူတပါးဒါနလုပ္ျခင္းကိုျမင္လွ်င္ ၀မ္းသာရသည္၊မိမိကသီလကိုမေဆာက္တည္ႏိုင္
ေသာ္လည္း သူတပါးသီလေဆာက္တည္ျခင္းကို၀မ္းသာရသည္၊မိမိကသမထဘာ၀နာ ၀ိပႆ
နာဘာ၀နာမပြါးမ်ားႏိုင္ေသာ္လည္း သူတပါးသမထဘာ၀နာ ၀ိပႆ နာဘာ၀နာပြါးမ်ားေနျခင္း
ကို၀မ္းသာရသည္။စိတ္ေကာင္းထားလွ်င္ ကိုယ္လည္းအက်ိဳး႐ွိ၏ သူတပါးလည္းအက်ိဳး႐ွိသည္။
ေကာသလမင္းႀကီးသည္ဇုဏွအမတ္ကိုေခၚေစ၍ ‘‘ဇုဏွ--သင္ဤကဲသို႔ၾကံစည္အပ္သည္
မွန္သေလာ’’ဟု ေမးျမန္အပ္ေသာ္ ဇုဏွအမတ္သည္လည္း‘‘မွန္ပါသည္’’ဟု ေလွ်ာက္ဆိုအပ္ေ
ေလေသာ္ မင္းႀကီးသည္‘‘သာဓု သာဓုဦးေလး၊ကၽြႏု္ပ္သည္ဦးေလးကိုၾကည္ညိဳ ပါ၏၊ဦးေလးသ
ည္ကၽြႏ္ုပ္၏အျခံအရံ လူမ်ားကိုယူၿပီးလွ်င္ ကၽြႏ္ုပ္လႉေသာနည္းအတိုင္ပင္ ခုနစ္ရက္ပတ္လံုးအလႉ
ဒါနကိုေပးလႉပါေလာ’’ဟု ေျပာဆိုကာ ဇုဏွအမတ္အားမင္းစည္းစိမ္ကိုအပ္ႏွင္းေလသည္။
ဇဏွအမတ္သည္ စိ္ေကာင္းထားျခင္းေၾကာင့္ ပစၥဳပၸန္၌အက်ိဳး႐ွိသည္၊တမလြန္၌လည္းအ
က်ိ ဳး႐ွိသည္။ဇုဏွအမတ္သည္ ပစၥဳပၸန္အက်ိ ဳးခႏၶာကေနၿပီးအေကာင္းဆက္သည္။ကာဠအမတ္
က ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးခႏၶာကေနျပီး စိတ္ေကာင္းမ႐ွိေသာေၾကာင့္ မေကာင္းဆက္သည္။အေကာင္း
ဆက္လွ်င္ အနာဂါတ္ခႏၶာ၌ လူ နတ္ ျဗဟၼာေကာင္းက်ိဳးခႏၶာငါးပါး။မေကာင္းဆက္လွ်င္ အနာဂါတ္ခႏၶာ၌ ငရဲ တိရစၧာန္ ၿပိတၱာ အသူရကယ္မေကာင္က်ိဳးခႏၶာငါးပါး။
(ခ)စိတ္ကိုမွန္ေအာင္ေဆာက္တည္ျခင္း
အတၱ၊မိမိစိတ္ကို။သမၼာ၊မွန္ေအာင္။ပဏီဓိ၊ေဆာက္တည္ျခင္း။မိမိစိတ္ကို ေကာင္းေအာင္ထ
က္ မွန္ေအာင္ေဆာက္တည္နည္း။စိန္ကိုမွန္ေအာင္လုပ္လွ်င္ ေကာင္းေသာအက်ိ ဳးႏွင့္ မေကာင္း
ေသာအက်ိ ဳးတို႔သည္ၿငိမ္းလားသည္၊ၿငိမ္းရျခင္းအေၾကာင္းက စိတ္ကိုမွန္ေအာင္လုပ္လို႔ျဖစ္သ
ည္။ စိတ္ကိုမွန္ေအာင္လုပ္မည္ဆိုလွ်င္ ဘုရားတရားကိုနာယူမွတ္သားရမည္၊ ဘုရားတရားကို
မနာယူေသာသူသည္ စိတ္ကို႔မွန္ေအာင္လုပ္ဖို႔မတတ္ႏိုင္ပါ၊ အလြန္ဆံုးေကာင္းေအာင္သာလုပ္
ႏိုင္လိမ့္ျဖစ္သည္။ စိတ္ကိုမွန္ေအာင္လုပ္ရန္ အဂၤါေလးပါး႐ွိသည္။
၁။ ဘုရားကိုဆည္းကပ္ျခင္း
၂။ ဘုရားတရားကိုေ႐ြး၍နာၾကားျခင္း
၃။ နည္းမွန္လမ္းမွန္ႏွလံုးသြင္းျခင္း
၄။ ကိုယ့္စိတ္ကိုမွန္ေအာင္လုပ္ျခင္း
ထုိအရာကို သူေတာ္ဆည္းကပ္၊ ျမတ္တရားနာ၊ ေလွ်ာ္စြာက်င့္၊ မဂ္ဖိုလ္ခြင့္၊ ရလင့္ဧကန္သာ
လို႔ဆိုထားသည္။ စိတ္ကိုမွန္ေအာင္လုပ္လိုလွ်င္ ဘုရားသူေတာ္ေကာင္းကိုဆည္းကပ္ရမည္။ ဘု
ရားသာသနာ႐ွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘုရားသာသနာကိုဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ပါ။ ဘုရားကိုဆ
ည္းကပ္ဆိုျခင္းသည္ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ဆင္းထုေတာ္႐ုပ္ပြါးေတာ္တို႔ကို ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ဆြမ္း
လႉပန္းလႉကိုဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ပါ။ ထိုအရာသည္ ဆည္းကပ္ျခင္းမဟုတ္လား ေမးစရာျဖစ္၏၊ ဆ
ည္းကပ္ျခင္းမွန္၏ သို႔ေသာ္လည္း ထိုဆည္းကပ္ျခင္းသည္ ျမတ္တရားကိုမနာရပါ။
ဤအရာမွာ ဘုရားကိုသိဖို႔ရန္လိုသည္၊ ဘုရားစကားကိုနားလည္ဖို႔လိုလာသည္၊ ဘုရားပရိ
နိဗၺာန္ျပဳခါနီး ဘုရား၏ကိုယ္စားထားခဲ့ျခင္းက ေယာေ၀ါ အာနႏၵ မယာ ဓေမၼာစ ၀ိနေယာစ ေဒ
သိေတာ ပညေတၱာ။ အာနႏၵာ ငါဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလွ်င္ ငါတို႔မွာဆရာမ႐ွိေတာၿပီလို႔ ၀မ္းနည္းမေ
နနဲ႔ ငါသည္သင္တို႔အတြက္ ၀ိနည္းကိုလည္းပညတ္ထားၿပီးၿပီ သုတ္အဘိဓမၼာကိုလည္းေဟာ
ထားၿပီ။ ေသာ ေ၀ါ မမစၥေယ သတၳာ။ ေသာ၊ ထိုငါေဟာေျပာခဲ့ၿပီးေသာ သံုးပံုပိဋကတ္သည္။ မ
မစၥေယန၊ ငါပရိနိဗၺာန္စံၿပီးေနာက္ပိုင္မွာ။ ေ၀ါ၊သင္တို႔၏။ သတၳာ၊ ငါ့ကိုယ္စားဆရာပါ။ ဘုရားကိုယ္တိုင္ႏႈတ္ေတာ္ကျမြက္ၿပီး သုတ္ ၀ိနည္း အဘိဓမၼာတို႔သည္ ငါ့ကိုယ္စားသင္တို႔၏
ဆရာျဖစ္သည္လို႔ေျပာခဲ့သည္။ တရားကိုလည္းမနာ ပရိယတ္ကိုလည္းမသင္ဘဲနဲ႔ ဘုရားကိုမ
ေတြ႔ႏိုင္၊ ဘုရားႏွင့္ေတြ႔လိုလွ်င္ တရားကိုနာရသည္ ပရိယတ္ကိုလည္းသင္ယုရသည္။ ဘုရားကို
ယ္တိုင္ေျပာစကားတခု႐ွိသည္၊ အႆ ၀နတာ ဓမၼႆ ပရိဟာယႏၲိ၊ တရားကုိမနာယူသူသည္
တရားကိုမသိႏုိင္။ တရားကိုမသိလွ်င္ ေကာင္း မေကာင္းကုသိုလ္အကုသိုလ္ကိုသာသိလိမ့္မယ္၊
ဒီမ်ိဳးသိျခင္းသည္ တရားကိုမနာယူလို႔ျဖစ္သည္။ တရားကိုသိရန္ ဘုရားကို႐ွာလွ်င္ တရားကိုနာ
ယုရမည္၊ ဘုရားကို႐ွာလို႔ တရားကိုနာျခင္းသည္ သူေတာ္ဆည္းကပ္ျဖစ္သည္။
ျမတ္ေသာတရားနာဆိုရာ၌ ျမတ္ေသာတရားကိုထုတ္ရလွ်င္ စိတ္သည္နာမ္တရား၊ စိတ္
သည္ႏွလံုးအိမ္၌ျဖစ္သည္ ႏွလံုးအိမ္က႐ုပ္တရား၊ စိတ္ျဖစ္တိုင္းျဖစ္တိုင္း ႐ုပ္ႏွင့္နာမ္ဖဖစ္သည္။
ထိုစိတ္သည္တစ္နာရီကိုမေျပာနဲ႔ ငါးမိနစ္မွာေတာင္ေရတြက္မရျဖစ္ေနသည္။ ထိုစိတ္ကိုသတိ
ႏွင့္ၾကည့္လွ်င္ အၾကည့္ခံစိတ္သည္ ျဖစ္လည္းျဖစ္သည္ ပ်က္လည္းပ်က္သည္။ ဤျဖစ္ေနပ်က္
ပ်က္ေနေသာစိတ္ကို ယမ္းသန္းၿပီးျဖစ္ပ်က္ရာျဖစ္ပ်က္ရာလို႔ ဆိုေနရမွာမဟုတ္ ျမင္ေနရမွာျဖစ္
သည္။ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးခႏၶာျဖစ္မႈပ်က္မႈက ဒုကၡသစၥာ။ ျဖစ္ပ်က္ကိုျမင္လွ်င္ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္လႊာ သမုဒယသစၥာမွာမဂ္၀င္လာသည္၊ ေ႐ွ႕ကျဖစ္ပ်က္ေနာက္ကမဂ္။ မဂ္လို႔ေခၚေသာ သမၼာဒိ႒ိ
သမၼာသကၤပၸ သမၼာ၀ါယမ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိတို႔ျဖစ္သည္။ လုပငန္းခြင္သို႔ေရာက္ေနပံုကို
ေျပာျပမည္၊ စိတ္ျဖစ္ေပၚေနျခင္းကိုၾကည့္ေသာအခါ ၾကည့္ရန္အတြက္ စိတ္ကိုညြတ္ၿပီးထားရသ
ည္၊ ထိုညြတ္ထားျခင္သည္ သမၼာသကၤပၸျဖစ္သည္။ ထိုစိတ္ကိုညြတ္ထားျခင္းမွာ အားထုတ္ျခင္း
၀ိရိယလည္းပါရသည္၊ ထိုအားထုတ္မႈသည္ သမၼာ၀ိရိယျဖစ္သည္။ ထိုစိတ္၌ကပ္ထားေသာ သတိပါသည္-သမၼာသတိ။ စိတ္ကိုမလြတ္ေအာင္စူးစိုက္ထားရျခင္းသည္-သမၼာသမာဓိ၊ မဂၢင္ငါး
ပါးျဖစသည္။ မဂၢင္ငါးပါးမဂၢသစၥာျဖင့္ၾကည့္ေသာအခါ တစ္စိတ္တည္းမဟုတ္ပဲနဲ႔ အစား၀င္လာ
သည္ေပ်ာက္လားသည္၊ ေနာက္အစား၀င္လာသည္ေပ်ာက္လားသည္ကို ျမင္လာသည္နားလည္
လာသည္။ အသိလြယ္ေအာင္ေျပာလွ်င္ ျဖစ္ပ်က္ကိုျမင္သည္၊ ျဖစ္ပ်က္ကိုျမင္ရာ၌ မဂၢင္ငါးပါးပါ
သည္။ မဂၢင္ငါးပါး၀င္လွ်င္ အေၾကာင္းလို႔ေခၚေသာ သမုဒယသစၥာကိုခြါေနသည္ လံုးလံုးမကြာ
ေသ့ ထိုဉာဏ္ကိုပြါးရသည္။ ပြါးဖန္မ်ားလာလွ်င္ သမုယသစၥာပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းကို ခြါဟာကေန
ၿပီး ကြာလို႔ကြာလို႔ျဖစ္လာသည္။ အျမင္ခံျဖစ္ပ်က္က ဒုကၡသစၥာ၊ အျဖစ္အပ်က္ကိုျမင္ေနေသာသိ
ဉာဏ္က မဂၢသစၥာ၊ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းေသတာက သမုဒယသစၥာ၊ ေနာင္ခႏၶာမလာဟာက
နိေရာဓသစၥာ၊ ကဲ့ အခ်ိန္ေစ့ၿပီ။
